Sarımsağın Latince adı Allium sativum olup, soğangiller ailesinden gelen bir bitkidir. Yemeklik ve ilaç olarak kullanılan sarımsak, çok eski zamanlardan beri bilinen ve evlerimizde sürekli olarak tüketmeye çalıştığımız bir sebzedir. Sarımsak, yıllık bir bitki olup -18 derece soğuklara kadar dayanabilir ve 4 ila 10 derece arasında filizlenir. İyi güneş alan bir yerde yetişir ve boyu 40 ila 60 cm arasında olabilir.

Ana vatanı Güney Batı Asya olan sarımsak, doğada yetişen Allium longicuspis türünden türetilmiştir. Sarımsak, çok eski kültür bitkileri arasında yer alır ve antik çağlardan beri sofralarımızda bulunur. Genellikle aromatik ve besleyici özellikleri için kullanılmıştır. Antik Yunan ve Roma'da çiftçilere ve atletlere güç vermesi için yedirilmiştir. Günümüzde yemeklere lezzet katmak için kullanılan sarımsağın iştah açıcı özelliği ve bağırsakları çalıştırma etkisi de bilinir. Başta et yemekleri olmak üzere birçok yiyecekte kullanılır; pastırma ve sucuk üretiminde adeta vazgeçilmezdir. Ayrıca, sarımsak yoğurtla da iyi bir uyum sağlar.

Sarımsak, süzek, kumlu ve milli orta ağırlıkta verimli toprakları tercih eder. Ilımlı iklimi sever ve ağır, su tutan, killi topraklarda başlar güzel teşekkül etmez. Ekim dönemi ise sonbaharda 1 Ekim - 15 Kasım, ilkbaharda ise 25 Şubat - 10 Nisan arasında gerçekleştirilebilir. Ekim için iri dişler seçilir ve toprağın iyi hazırlanması, gübrelenmesi önemlidir. Dişler yaklaşık 10 cm aralıklarla, 30 cm aralıklı sıralara sivri uçları yukarı bakacak şekilde ekilir. Dikim derinliği 3-4 cm'dir.

Sarımsak bakımı kolay bir kültürdür. Malçlama, donun etkisini azaltmanın yanı sıra yabancı otların gelişmesini önler ve toprağın nemini korur. Önerilen haftalık sulama miktarı 25 mm'dir. Kumlu topraklar daha fazla sulanmalıdır. Sulama için en uygun vakit sabah ya da gün ortasıdır. Sertifikalı bitki ekimine özen gösterilmeli, hastalıkların önlenmesi için dikkat edilmelidir. Nisan ayında soğan oluşmadan taze sarımsak elde edilebilir ve taze olarak tüketilebilir. Sarımsak ekildikten 1-2 ay sonra hasat edilir. Nisan ayında ekilen sarımsaklar haziran başında hasat edilir. Hasat sonrasında sarımsaklar bir süre toprak üzerinde bekletilir ve gölgede kurutulur. Kuru sarımsak, serin bir yerde askıda muhafaza edilmelidir.

Türkiye'de çeşitli sarımsak türleri bulunmaktadır. Bunlar arasında:

Taşköprü ve Boyabat sarımsakları ise en meşhur olanlardır.

Sarımsak, tohumdan bulaşan çürüme, virüs ve nematod gibi hastalıklara karşı dayanıklıdır. Ancak, sertifikalı bitki ekimine özen gösterilmelidir. Aynı yere 5 yıl boyunca tekrar sarımsak ekilmemelidir.

Sarımsak ekimi, doğru ekim zamanı ve uygun bakım ile başarılı bir şekilde gerçekleştirilebilir. Sarımsak, hem mutfaklarda lezzet katıcı olarak hem de sağlık açısından önemli bir besindir. Ekimden hasada kadar dikkat edilmesi gereken hususlar, verimli bir sarımsak üretimi için önemlidir.